K

 

Słownik

 

zagadnień omawianych

w

"Katechizmie Kościoła Katolickiego"

 

 

 

INDEKS RZECZOWY

Do haseł katechizmowych można przejść przez uaktywnienie odesłania: "Nauka Katechizmu", które znajduje się przy danym haśle indeksu.

A B C D E F G H I J K L Ł M N O P Q R S Ś T U V W Z ź Ż


Kościół

KKK 748 "Chrystus jest światłem narodów; obecny Święty Sobór, zgromadzony w Duchu Świętym, gorąco pragnie oświecić wszystkich ludzi Jego jasnością promieniującą na obliczu Kościoła, głosząc Ewangelię wszelkiemu stworzeniu". Tymi słowami rozpoczyna się Konstytucja dogmatyczna o Kościele Soboru Watykańskiego II. Sobór wskazuje w ten sposób, że artykuł wiary o Kościele całkowicie zależy od artykułów dotyczących Jezusa Chrystusa. Kościół nie ma innego światła niż światło Chrystusa. Według obrazu drogiego Ojcom Kościoła jest on podobny do księżyca, którego całe światło jest odbiciem światła słońca.

Kościół – Ciało Chrystusa

KKK 805 Kościół jest Ciałem Chrystusa. Przez Ducha Świętego i Jego działanie w sakramentach, przede wszystkim w Eucharystii, Chrystus, który umarł i zmartwychwstał, tworzy wspólnotę wierzących jako swoje Ciało.

KKK 806 W jedności tego Ciała istnieje różnorodność członków i funkcji. Wszystkie członki są złączone jedne z drugimi, a szczególnie z tymi ludźmi, którzy cierpią, są ubodzy i prześladowani.

KKK 807 Kościół jest Ciałem, którego Chrystus jest Głową: Kościół żyje dzięki Niemu, w Nim i dla Niego; Chrystus żyje z Kościołem i w Kościele.

KKK 787 Od początku Jezus włączył swoich uczniów do swojego życia (Por. Mk 1, 16-20; 3, 13-19.; objawił im tajemnicę Królestwa (Por. Mt 13, 10-17.; dał im udział w swoim posłaniu, w swojej radości (Por. Łk 10,17-20. i w swoich cierpieniach (Por. Łk 22, 28-30). Jezus mówi o jeszcze głębszej komunii między Nim i tymi, którzy pójdą za Nim: "Wytrwajcie we Mnie, a Ja będę trwał w was... Ja jestem krzewem winnym, wy – latoroślami" (J 15, 4-5). Zapowiada także tajemniczą i rzeczywistą komunię między swoim i naszym ciałem: "Kto spożywa moje Ciało i Krew moją pije, trwa we Mnie, a Ja w nim" (J 6, 56).

KKK 788 Kiedy uczniowie Jezusa zostali pozbawieni Jego widzialnej obecności, Jezus nie zostawił ich jednak sierotami (Por. J 14, 18). Obiecał pozostać z nimi aż do końca czasów (Por. Mt 28, 20. i posłał im swego Ducha (Por. J 20, 22; Dz 2, 33). Komunia z Jezusem stała się przez to w jakiś sposób jeszcze bardziej intensywna. "Udzielając bowiem Ducha swego, braci swoich, powołanych ze wszystkich narodów, ustanowił w sposób mistyczny jako ciało swoje" (Sobór Watykański II, konst. Lumen gentium, 7).

KKK 789 Porównanie Kościoła do ciała wyjaśnia wewnętrzną więź między Kościołem i Chrystusem. Kościół nie jest tylko jakimś zgromadzeniem wokół Chrystusa, lecz jest on zjednoczony w Nim, w Jego Ciele. Należy szczególnie podkreślić trzy aspekty Kościoła jako Ciała Chrystusa: jedność wszystkich członków między sobą dzięki ich zjednoczeniu z Chrystusem; Chrystus jako Głowa Ciała; Kościół jako Oblubienica Chrystusa.

Kościół - Mistyczne Ciało Chrystusa

KKK 790 Wierzący, którzy odpowiadają na Słowo Boże i stają się członkami Ciała Chrystusa, zostają ściśle zjednoczeni z Chrystusem: "W Ciele tym życie Chrystusowe rozlewa się na wierzących, którzy przez sakramenty jednoczą się w sposób tajemny i rzeczywisty z umęczonym i uwielbionym Chrystusem" (Sobór Watykański II, konst. Lumen gentium, 7). Jest to szczególnie prawdziwe w odniesieniu do chrztu, przez który jednoczymy się ze Śmiercią i Zmartwychwstaniem Chrystusa (Por. Rz 6, 4-5; 1 Kor 12, 13). oraz do Eucharystii, przez którą "uczestnicząc w sposób rzeczywisty w Ciele Pańskim, wznosimy się do wspólnoty z Nim i nawzajem ze sobą" (Sobór Watykański II, konst. Lumen gentium, 7).

KKK 791 Jedność ciała nie eliminuje różnorodności członków. "W budowaniu Ciała Chrystusa bierze udział różnorodność członków i funkcji. Jeden jest Duch, który na pożytek Kościoła rozdziela różne swoje dary na miarę swych bogactw i potrzeb posługiwania". Jedność Ciała Mistycznego rodzi i pobudza wśród wiernych miłość: "Stąd, jeśli jeden członek cierpi, wespół z nim cierpią wszystkie członki; a jeśli jeden członek czci doznaje, wszystkie członki wespół z nim się radują" (Sobór Watykański II, konst. Lumen gentium, 7). Jedność Ciała Mistycznego przezwycięża w końcu wszystkie podziały: "Bo wy wszyscy, którzy zostaliście ochrzczeni w Chrystusie, przyoblekliście się w Chrystusa. Nie ma już Żyda ani poganina, nie ma już niewolnika ani człowieka wolnego, nie ma już mężczyzny ani kobiety, wszyscy bowiem jesteście kimś jednym w Chrystusie Jezusie" (Ga 3, 27-28).

"Chrystus jest Głową tego Ciała"

KKK 792 Chrystus "jest Głową Ciała – Kościoła" (Kol 1, 18). On jest Zasadą stworzenia i odkupienia. Wywyższony w chwale Ojca, "aby sam zyskał pierwszeństwo we wszystkim" (Kol 1, 18), ma je przede wszystkim nad Kościołem, przez który rozciąga swoje Królestwo na wszystko:

KKK 793 Chrystus jednoczy nas ze swoją Paschą: Wszystkie członki powinny starać się upodobnić do Niego, "aż Chrystus (w nich) się ukształtuje" (Ga 4, 19). "Dlatego dopuszczeni jesteśmy do tajemnic Jego życia... złączeni jesteśmy z Jego cierpieniami jak ciało z Głową, współcierpiąc z Nim, abyśmy też wespół z Nim byli uwielbieni" (Sobór Watykański II, konst. Lumen gentium, 7).

KKK 794 Chrystus przyczynia się do naszego wzrostu (Por. Kol 2, 19): Abyśmy wzrastali ku Niemu, naszej Głowie (Por. Ef 4,11-16). Chrystus rozdziela w swoim Ciele, którym jest Kościół, dary i posługi, przez które pomagamy sobie wzajemnie na drodze zbawienia.

KKK 795 Chrystus i Kościół tworzą więc "całego Chrystusa" (Christus totus). Kościół stanowi jedno z Chrystusem. Święci mają bardzo żywą świadomość tej jedności:

Cieszmy się więc i składajmy dziękczynienie nie tylko za to, że uczynił nas chrześcijanami, lecz samym Chrystusem. Czy rozumiecie, bracia, jakiej łaski udzielił nam Bóg, dając nam Chrystusa jako Głowę? Skoro bowiem On jest Głową, my jesteśmy członkami; jesteśmy całym człowiekiem, On i my... Pełnia Chrystusa: Głowa i członki. Jaka to Głowa i jakie to członki? Chrystus i Kościół (Św. Augustyn, In Evangelium Johannis tractatus 21, 8).

Nasz Odkupiciel okazał się jedną i tą samą osobą co Kościół, którą przyjął (Św. Grzegorz Wielki, Moralia in Job, praef. 1, 6 4: PL 75, 525 A).

Głowa i członki są jakby jedną i tą samą osobą mistyczną (Św. Tomasz z Akwinu, Summa theologiae, III, 48, 2, ad 1).

Słowa św. Joanny d'Arc, skierowane do jej sędziów, streszczają wiarę świętych Doktorów i wyrażają właściwe odczucie wierzącego: "Uważam, że Jezus Chrystus i Kościół stanowią jedno, i nie nałeży robić z tego trudności" (Św, Joanna d'Arc, w: Actes du procčs).

Kościół – Lud Boży

KKK 802 Jezus Chrystus "wydał samego siebie za nas, aby odkupić nas od wszelkiej nieprawości i oczyścić sobie lud wybrany na własność" (Tt 2,14).

KKK 804 Do Ludu Bożego wchodzi się przez wiarę i chrzest. "Do nowego Ludu Bożego powołani są wszyscy ludzie" (Sobór Watykański II, konst. Lumen gentium, 13). aby w Chrystusie "tworzyli jedną rodzinę i jeden Lud Boży" (Sobór Watykański II, dekret Ad gentes, 1).

KKK 781 "W każdym czasie i w każdym narodzie miły jest Bogu, ktokolwiek się Go lęka i postępuje sprawiedliwie; podobało się jednak Bogu uświęcać i zbawiać ludzi nie pojedynczo, z wykluczeniem wszelkiej wzajemnej między nimi więzi, lecz uczynić z nich lud, który by Go poznawał w prawdzie i zbożnie Mu służył. Przeto wybrał sobie Bóg na lud naród izraelski, z którym zawarł przymierze i który stopniowo pouczał... Wszystko to jednak wydarzyło się jako przygotowanie i jako typ owego przymierza nowego i doskonałego, które miało być zawarte w Chrystusie... Chrystus ustanowił to Nowe Przymierze, to znaczy Nowy Testament, w swojej krwi, powołując spośród Żydów i pogan lud, który nie wedle ciała, lecz dzięki Duchowi zróść się miał w jedno" (Sobór Watykański II, konst. Lumen gentium, 9).

KKK 782 Lud Boży posiada cechy charakterystyczne, które zdecydowanie odróżniają go od ugrupowań religijnych, etnicznych, politycznych czy kulturowych w historii:

– Jest on Ludem Bożym: Bóg nie jest własnością żadnego narodu. To On nabył dla siebie lud tych, którzy kiedyś nie byli ludem: "wybrane plemię, królewskie kapłaństwo, naród święty" (1 P 2, 9);

– Członkiem tego Ludu staje się człowiek nie przez narodzenie fizyczne, ale przez "narodzenie z wysoka", "z wody i z Ducha" (J 3, 3-5), to znaczy przez wiarę w Chrystusa i chrzest;

– Zwierzchnikiem (Głową) tego Ludu jest Jezus Chrystus (namaszczony, Mesjasz); ponieważ to samo namaszczenie, czyli Duch Święty, spływa z Głowy na Ciało, dlatego jest on "Ludem mesjańskim";

– " Udziałem tego Ludu jest godność i wolność synów Bożych, w których sercach Duch Święty mieszka jak w świątyni";

– "Jego prawem jest nowe przykazanie miłości, tak jak umiłował nas sam Chrystus" (Por. J 13, 34). Jest to "nowe" prawo Ducha Świętego (Rz 8, 2; Ga 5, 25);

– Jest posłany, aby być solą ziemi i światłem świata (Por. Mt 5, 13-16). "Stanowi dla całego rodzaju ludzkiego potężny zalążek jedności, nadziei i zbawienia".

– "Jego celem jest Królestwo Boże, zapoczątkowane na ziemi przez samego Boga, mające rozszerzać się coraz dalej, aż na końcu wieków dopełnione zostanie również przez Boga" (Sobór Watykański II, konst. Lumen gentium, 9).

Kościół - Lud kapłański, prorocki i królewski

KKK 803 "Wy... jesteście wybranym plemieniem, królewskim kapłaństwem, narodem świętym, ludem Bogu na własność przeznaczonym" (1 P 2, 9).

KKK 783 Jezus Chrystus jest Tym, którego Ojciec namaścił Duchem Świętym i którego ustanowił "Kapłanem, Prorokiem i Królem". Cały Lud Boży uczestniczy w tych trzech funkcjach Chrystusa i ponosi odpowiedzialność za posłanie i służbę, jakie z nich wynikają (Por. Jan Paweł II, enc. Redemptor hominis, 18-21.

KKK 784 Wchodząc do Ludu Bożego przez wiarę i chrzest, otrzymuje się uczestnictwo w szczególnym powołaniu tego ludu: w jego powołaniu kapłańskim: "Chrystus Pan, Kapłan wzięty spośród ludzi, nowy lud «uczynił królestwem i kapłanami Bogu i Ojcu swemu». Ochrzczeni bowiem poświęceni są przez odrodzenie i namaszczenie Duchem Świętym, jako dom duchowy i święte kapłaństwo" (Sobór Watykański II, konst. Lumen gentium, 10).

KKK 785 "Święty Lud Boży uczestniczy także w funkcji prorockiej Chrystusa". Dokonuje się to przede wszystkim przez nadprzyrodzony zmysł wiary, który 92 jest zmysłem całego Ludu Bożego, świeckich i hierarchii, gdy "niezachwianie trwa przy wierze raz podanej świętym" (Sobór Watykański II, konst. Lumen gentium, 12). gdy pogłębia jej rozumienie i staje się świadkiem Chrystusa pośród tego świata.

KKK 786 Wreszcie Lud Boży uczestniczy w królewskiej funkcji Chrystusa. Chrystus urzeczywistnia swoją królewskość, przyciągając do siebie wszystkich ludzi przez swoją Śmierć i swoje Zmartwychwstanie (Por. J 12, 32). Chrystus, Król i Pan wszechświata, stał się sługą wszystkich, "nie przyszedł, aby Mu służono, lecz aby służyć i dać swoje życie na okup za wielu" (Mt 20, 28). Dla chrześcijanina "służyć Mu – znaczy panować" (Sobór Watykański II, konst. Lumen gentium, 36). szczególnie "w ubogich i cierpiących", w których Kościół "rozpoznaje obraz swego ubogiego i cierpiącego Założyciela" (Sobór Watykański II, konst. Lumen gentium, 8). Lud Boży urzeczywistnia swoją "godność królewską", żyjąc zgodnie z tym powołaniem do służby z Chrystusem.

Wszystkim odrodzonym w Chrystusie znak krzyża nadaje królewską godność, namaszczenie zaś Duchem Świętym konsekruje ich na kapłanów. Wszyscy zatem chrześcijanie napełnieni Duchem i mądrością powinni być świadomi, że oprócz szczególnych zadań Naszego Urzędu przysługuje im godność królewska oraz udział w funkcji kapłańskiej. Cóż jest bowiem bardziej królewskiego niż to, że dusza potrafi kierować swoim ciałem w poddaniu Bogu? Cóż jest bardziej kapłańskiego, jak poświęcić Panu czyste sumienie i składać na ołtarzu serca nieskalane ofiary pobożności?188Św. Leon Wielki, Sermones, 4, I: PL 54, 149).

Kościół – misterium zjednoczenia ludzi z Bogiem

KKK 810 "Tak to cały Kościół okazuje się jako lud zjednoczony jednością Ojca i Syna, i Ducha Świętego" (Sobór Watykański II, konst. Lumen gentium, 4).

KKK 772 Chrystus wypełnia i objawia w Kościele swoją własną tajemnicę jako cel zamysłu Bożego: "Wszystko na nowo zjednoczyć w Chrystusie" (Ef 1, 10). 518 Św. Paweł nazywa "wielką tajemnicą" (Ef 5, 32) oblubieńcze zjednoczenie Chrystusa z Kościołem. Ponieważ Kościół jest zjednoczony z Chrystusem jako swoim Oblubieńcem (Por. Ef 5, 25-27). także on sam staje się tajemnicą (Por. Ef 3, 9-11). Kontemplując w nim tę tajemnicę, św. Paweł pisze: "Chrystus pośród was – nadzieja chwały" (Kol 1, 27).

KKK 773 Taka komunia ludzi z Bogiem w Kościele przez miłość, która "nigdy nie ustaje" (1 Kor 13, 8), jest celem, do którego dąży to wszystko, co jest w nim środkiem sakramentalnym, związanym z tym światem, którego przeznaczeniem jest przeminięcie (Por. Sobór Watykański II, konst. Lumen gentium, 48). "Cała jego struktura jest całkowicie podporządkowana świętości członków Chrystusa. Świętość mierzy się według «wielkiej tajemnicy», w której Oblubienica odpowiada darem miłości na dar Oblubieńca" (Jan Paweł 11, list apost. Mulieris dignitatem, 27). Maryja wyprzedza nas wszystkich "na drodze do świętości", która jest tajemnicą Kościoła jako Oblubienicy bez "skazy czy zmarszczki" (Ef 5, 27). Z tego powodu "wymiar maryjny Kościoła wyprzedza jego wymiar Piotrowy" (Jan Paweł 11, list apost. Mulieris dignitatem, 27).

Kościół – Oblubienica Chrystusa

KKK 808 Kościół jest Oblubienicą Chrystusa. Chrystus umiłował ją i samego siebie wydał za nią. Obmył ją swoją krwią. Uczynił z niej plodną Matkę wszystkich dzieci Bożych.

KKK 796 Jedność Chrystusa i Kościoła, Głowy i członków Ciała, zawiera także różnicę między Chrystusem i Kościołem w relacji osobowej. Ten aspekt jest często wyrażany w obrazie oblubieńca i oblubienicy. Obraz Chrystusa jako Oblubieńca Kościoła został przygotowany przez proroków i zapowiedziany przez Jana Chrzciciela (Por. J 3, 29). Sam Pan wskazał na siebie jako na Oblubieńca (Por. Mk 2, 19; Mt 22, 1-14; 25, 1-13). Apostoł przedstawia Kościół i każdego wiernego, członka jego Ciała, jako Oblubienicę "poślubioną" Chrystusowi Panu, by była z Nim jednym Duchem (Por. 1 Kor 6, 15-17; 2 Kor 11, 2). Kościół jest niepokalaną Oblubienicą niepokalanego Baranka (Por. Ap 22, 17; Ef 1, 4; 5, 27). którą Chrystus umiłował, dla której wydał się, "aby ją uświęcić" (Ef 5, 26), z którą związał się wiecznym przymierzem i nie przestaje troszczyć się o nią jak o własne Ciało (Por. Ef 5, 29).

Oto cały Chrystus, Głowa i Ciało, jeden utworzony z wielu... Czy mówi Głowa, czy mówią członki – zawsze mówi Chrystus. Mówi jako pełniący rolę Głowy (ex persona capitis) lub jako pełniący rolę ciała (ex persona corporis), zgodnie z tym, co jest napisane: "Będą dwoje jednym ciałem. Tajemnica to wielka, a ja mówię: w odniesieniu do Chrystusa i do Kościoła" (Ef 5, 31-32). Sam Pan powiedział w Ewangelii: "A tak już nie są dwoje, lecz jedno ciało" (Mt 19, 6). Jak zobaczyliście, nie ma dwóch różnych osób, ale stanowią jedno w więzi małżeńskiej Jako Głowa nazywany jest "Oblubieńcem", jako Ciało jest nazywany "Oblubienicą" (Św. Augustyn, Enarratio in Psalmos, 74, 4.


A B C D E F G H I J K L Ł M N O P Q R S Ś T U V W Z ź Ż


 STRONA GŁÓWNA


Inne witryny:

Ewangelia na każdy dzień
Jezus i Maryja w oczach ewangelistów i mistyków
Czytelnia